
Bu gün Azərbaycan və İran nümayəndələrin tanış olacağı Araz dəhlizinin əhəmiyyəti nədir?
Araz dəhlizi (bəzən Zəngəzur dəhlizi ilə qarışdırılır, amma konsepsiya fərqlidir), Azərbaycanın əsas hissəsini İran ərazisindən keçməklə Naxçıvan Muxtar Respublikası ilə birləşdirməyi hədəfləyən mühüm nəqliyyat və logistika layihəsidir. Bu layihə son illərdə Azərbaycan ilə İran arasında aparılan danışıqlar və sazişlərlə daha da aktuallaşıb.
"NAXÇIVANXƏBƏRLƏRİ" Araz dəhlizi ilə bağlı əsas məqamları təqdim edir:
* Dəhliz, Azərbaycanın Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonundan başlayaraq İran ərazisindən keçəcək və Naxçıvan Muxtar Respublikasına çatacaq.
* Beləliklə, Ermənistan ərazisindən keçmədən Azərbaycanın əsas hissəsi ilə Naxçıvan arasında alternativ bir əlaqə yaradılmış olacaq.
Siyasi və geosiyasi əhəmiyyəti:
* Bu dəhliz Ermənistanın iştirakı olmadan Azərbaycanın Naxçıvanla birbaşa əlaqəsini təmin edəcək.
* İran üçün də bu layihə iqtisadi və geosiyasi baxımdan əhəmiyyətlidir, çünki öz ərazisindən keçən beynəlxalq nəqliyyat marşrutu kimi mövqeyini gücləndirir.
* Azərbaycanın İranla münasibətlərini iqtisadi və strateji baxımdan daha da yaxınlaşdırır.
İcra mərhələsi:
* 2022-2023-cü illərdə Azərbaycan və İran dəmir yolu və avtomobil yolu dəhlizinin tikintisi ilə bağlı sazişlər imzalayıb.
* Araz çayı üzərində körpü tikintisi və yol infrastrukturunun yaradılması bu layihənin əsas hissələrindəndir.
* İran tərəfi də öz ərazisində (Xudafərin və Ağbənd istiqamətində) yolun çəkilməsinə razılıq verib.
Alternativ rol:
* Bu dəhliz, Zəngəzur dəhlizinin açılmasında yaşanan çətinliklər fonunda Azərbaycanın alternativ nəqliyyat planıdır.
* Ermənistanla bağlı geopolitik riskləri aradan qaldırır.
Ticarət və nəqliyyat imkanları:
* Bu yol vasitəsilə yük və sərnişin daşımaları daha rahat həyata keçiriləcək.
* Azərbaycan, Türkiyə, İran və digər ölkələr arasında iqtisadi əlaqələr sürətlənəcək.